شش کلاه تفکر- چگونه تفکر خلاق داشته باشیم؟
شش کلاه تفکر چیست؟
شش کلاه تفکر (Six Thinking Hats) یکی از بهترین تکنیک های فردی و گروهی است
که توسط ادوارد دوبونو وارد دنیای توسعه ذهن شد.
این تکنیک به افراد کمک می کند تا بتوانند به طور موثرتری فکر کرده و تصمیمات صحیح بگیرند.
برای دانلود کامل متن پی دی اف مقاله روی لینک زیر کلیک کنید
ادوارد دوبونو، بنیان گذار ۶ کلاه تفکر و یک کتاب با این عنوان توانست استعاره های جدید را وارد تفکرات خاص و خلاقانه کند.
در واقع هر کدام از این کلاه ها دارای رنگ ویژه ای هستند
که با انتخاب هر کدام باید مسیر و بینش منحصر به فردی را در تصمیم گیریهایتان طی کنید.
جالب است بدانید آقای ادوارد توسط این تکنیک، شش چارچوب ذهنی را مطرح کرد که ذهن انسان در برابر آنها بسیار حساس خواهند شد.
به علاوه، هر کدام از این چارچوب ها در شرایط مختلف و بسته به هوشیاری شما می توانند احساسات و منطق تان را هدف قرار دهند.
در این مقاله همراه ما باشید تا اطلاعاتی جامع از تکنیک شش کلاه تفکر را در اختیارتان قرار دهیم.
روش شش کلاه تفکر چیست؟
کلاه سفید: کلاه سفید بیشتر به دنبال حقیقت است و بر دادهای موجود تمرکز دارد.
افراد کلاه سفید اصولا روند گذشته را تجزیه و تحلیل می کنند و چیزهایی برای یادگیری به دست می آورند.
همچنین شکاف های تفکر خود را به وسیله دانش و آگاهی پر می کنند.
خصوصیات تفکر کلاه سفید:
- واقع بین و منطقی
- منفعل و بی طرف
- از هر گونه برخورد احساسی دوری می کنند
کلاه قرمز: اگر برای تفکر خلاق خود به کلاه قرمز باور دارید، در اصل فردی شهودی هستید.
نتیجه این می شود که اگر در معرض مشکلات قرار بگیرید احساسی و هیجانی
(خشم، شادی بیش از حد، استرس، نگرانی) رفتار می کنید یا تصمیم می گیرید.
خصوصیات تفکر کلاه قرمز:
- احساسی
- گاهی شکاک و بلاتکلیف
- معتقد به الهامات درونی و امداد غیبی
کلاه سیاه: اشخاصی که از تفکر کلاه سیاه استفاده می کنند، بیشتر جنبه منفی اتفاقات را می بینند.
این افراد محتاطانه و محافظهکارانه رفتار کرده و سعی می کنند نقاط ضعف را برجسته تر نشان دهند.
البته ناگفته نماند به دلیل اینکه این دسته مردم ریزبین هستند در اکثر کارها موفق بوده و آمادگی مشکلات را دارند.
خصوصیات تفکر کلاه سیاه:
- منفی نگر
- ساز مخالف می زنند
- به دنبال ایراد و خطا
کلاه زرد: اگر فردی مثبت نگر هستید این کلاه برای شما طراحی شده است.
کلاه زرد دیدگاهی خوشبینانه و مثبت دارد و در جستجوی ارزش ها هست.
در شرایط سخت و دشوار زندگی و شغلی می توانید تفکر کلاه زرد را پیش بگیرید.
خصوصیات تفکر کلاه زرد:
- آینده نگر
- مثبت اندیش
- جویای فرصت های ناب و جدید
کلاه سبز: سبز نماد خلاقیت است. کسانی که به این کلاه علاقه دارند اکثرا افرادی هستند که برای هر مشکل راه حل خلاقی دارند.
کلاه سبز در تکنیک ۶ کلاه تفکر کمک می کند آزادانه به تصمیم و تفکر بپردازید و طیف وسیعی از خلاقیت را در شغل و زندگی به کار ببرید.
خصوصیات تفکر کلاه سبز:
- ایده های خلاقانه و جالب
- دارای اعتماد به نفس
- مانند رنگ سبز در جستجوی رشد و توانایی
کلاه آبی: این کلاه مانند یک رهبر ارکستر عمل می کند.
افرادی که از تفکر کلاه آبی لذت می برند معمولا کنترل گر (به معنای مثبت) و رهبر هستند.
افرادی که اینگونه تفکر را دارند در صورت پایین آمدن کارایی، به تفکر کلاه سبز روی می آورند.
خصوصیات تفکر کلاه آبی:
- متفکر
- نظاره گر
- برنامه ریزی شده عمل می کنند
مثال شش کلاه تفکر
برای نمونه تصور کنید می خواهید کالایی را وارد بازار کنید.
تنها رمز موفقیت شما در این است که موقعیت بازار، نیاز مشتری و قیمت هدف را در نظر بگیرید.
حال تازه شروع ماجراست و ما می خواهیم شش کلاه تفکر را در یک مثال برایتان باز کنیم:
- تفکر کلاه سفید واقعیت را میبیند و برپایه عواملی که قابل مشاهده و عقلانی است تصمیم گیری می کند.
- تفکر کلاه زرد وضعیت کنونی بازار را بررسی کرده و بیشتر به سود و منفعت فکر می کند.
- تفکر کلاه سیاه به اشتباهات و خطاهایی پیش رو فکر می کند و بیشتر بر روی قیمت هدف تمرکز دارد.
- تفکر کلاه قرمز احساسی است و در اکثر مواقع در مقابل خدمات دهی، نگران رفتار مشتری خواهد بود.
- تفکر کلاه آبی بسیار موشکافانه وارد بازار شده و تمامی جوانب را ریز به ریز بررسی می کند.
- تفکر کلاه سبز به دنبال مسیر خلاقانه ای است که هنوز کسی آن را طی نکرده و در پی توسعه و رشد کالا در بین مردم است.
شش کلاه تفکر چه کاربردی دارد؟
- کاربرد آبی، سفید، سبز در ایده های اولیه
- کاربرد آبی، سفید، سبز، زرد، سیاه، قرمز در انتخاب بین چند گزینه
- کاربرد آبی، سفید، سیاه، سبز در شناسایی راه حل
- کاربرد آبی، سیاه، سبز، سفید در بازخورد سریع
- کاربرد آبی، زرد، سیاه، سفید در برنامه ریزی های استراتژیک
- کاربرد آبی، سفید، زرد، سیاه، سبز، قرمز در بهبود و توسعه فرایند
- کاربرد آبی، سفید، سبز، قرمز، زرد، سیاه در حل مسئله
- کاربرد آبی، قرمز، سفید، زرد، سیاه و سبز در ارزیابی و آنالیز
کلام آخر:
موفق ترین افراد کسانی هستند که تکنیک شش کلاه تفکر را پیوسته به کار می برند
و آن را جزئی از زندگی و شغل خود می دانند.
شش کلاه تفکر دوبونو یک روش قدرتمند برای حل تعارض ذهن است.
با استفاده از این راهکار می توانید در مواقع مختلف سازمان دهی شده رفتار کنید و خلاقیت را چاشنی کارتان کنید.
حالا نوبت شماست…
تجربه شما چیست؟
آیا تا به حال برای تفکر و تصمیمات خود از شش کلاه تفکر استفاده کرده اید؟
کدام کلاه در فرایند تصمیم گیری بیشتر به شما کمک کرده است؟
تجربه و دانش خود را با ما در میان بگذارید.
درباره علی بهرام پور
من علی بهرام پور، نویسنده، مدرس و مربی اصول و فنون مذاکره هستم و قصد دارم در این وبسایت مطالب کاربردی و مورد نیاز را که در سالیان فعالیتم در بلاروس و ترکیه و ایران عزیز بدست آوردم را به اشتراک بگذارم.
نوشته های بیشتر از علی بهرام پورمطالب زیر را حتما مطالعه کنید
13 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
ببخشید، برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید
بسیار عالی
شش کلاه تفکر کتابی فوق العادست که در مذاکره کاربردهای خوب داره
مرسی
آفرین به مقالات خوبیتان
modirenovin.com
ممنون از مقالهی خوبتان!
تفکر با ۶کلاه در خیلی جاها کاربرد دارد!
زارعی
http://www.ParvareshAmooz.com
آقای بهرام پور، مثل همیشه مقاله هاتون عالی بودند.
سپاسگزارم
عالی بود آقای بهرام پور.. ممنون از شما
واقعا جزو بهترین کتاب ها هست این کتاب و خواندنش رو به هر شخصی پیشنهاد میکنم
خیلی جالب بود برام
قبلا مشابه همین مقاله ، شش کلاه تفکر رو خونده بودم
ولی به این کاملی نبوده
خیلی متشکرم جناب بهرام پور
باسلام
مقاله مفیدی بود.
باسلام
مفید بود.
ممنون
سلام
خیلی جذاب بود
ممنون
سلام ممنون از سایت جذابتون خیلی خوب بود
سلام میشه به من کمک کنید ؟ برای احداث یه ورزشگاه در مدرسه از طریق ۶ کلا تفکر شما چطوری حل میکنید ؟!