ارتباط غیر کلامی و زبان بدن
ارتباط غیر کلامی و زبان بدن
در این مقاله به ارتباط غیر کلامی و زبان بدن می پردازیم
در این مقاله به ترجمه مقاله ای با عنوان Nonverbal Communication می پردازیم.
می دانیم که ارتباط خوب، پایه ی هر ارتباط موفقی است.
و این امر می تواند شخصی و یا حرفه ای باشد.
شناخت ارتباط یر کلامی، حالت صورت، ژست ها، تماس چشمی، وضعیت بدن و تون صدا کلام سخنگو را واضح تر نشان می دهد.
توانایی شناخت و استفاده از ارتباط غیر کلامی و یا زبان بدن ابزار قدرتمندیست که به ما کمک می کند تا به دیگران ارتباط برقرار کنیم،
معنی واقعی حرفمان را برسانیم و روابط بهتری را بسازیم.
ارتباط غیر کلامی و زبان بدن چیست؟
وقتی با دیگران ارتباط برقرار می کنیم، بطور پیوسته علائم بی کلام را فرستاده و دریافت می کنیم.
تمام رفتار غیر کلامی ما، ژستمان را می سازد مثل مدل نشستن، بلند و تند حرف زدن، نزدیک ایستادن، و تماس چشمی که پیام های قدرتمندی را می فرستند.
این پیام ها با توقف حرف زدن متوقف نمی شوند.
حتی وقتی سکوت کرده ایم، می توانیم بصورت غیر کلامی ارتباط برقرار کنیم.
در بسیاری از موارد آنچه از دهانمان بیرون می آید و نوع ارتباطمان از طریق زبان بدن دو چیز کاملا متفاوت هستند.
وقتی با این علائم در هم و برهم روبرو می شویم، شنونده باید خودش انتخاب نماید که پیام کلامیمان را باور کند یا غیر کلامی.
البته بهتر است پیام غیرکلامی را باور کند، چون یک زبان طبیعی و ناخودآگاه است که احساسات و نیتمان را نشان می دهد.
چرا ارتباط غیرکلامی مهم است
روش گوش دادن،نگاه کردن، حرکت کردن و واکنش هایمان به طرف مقابل می گوید که حواسمان هست یا نه، مورد اعتماد هستیم یا نه و اینکه چطور داریم به حرف هایش گوش می دهیم.
وقتی علائم غیر کلامی مان با حرف هایی که می زنیم هماهنگ باشد، اعتماد، شفافیت و صداقت افزایش پیدا می کند.
و در غیر اینصورت، عدم اعتماد، تنش و سر در گمی ایجاد می گردد.
اگر می خواهیم ارتباط گیرنده ی بهتری باشیم، مهم است که نه تنها به زبان بدن و سرنخ های غیر کلامی دیگران، بلکه به سرنخ های خودمان هم توجه کنیم.
سرنخ های غیر کلامی می توانند پنج نقش را ایفا کنند:
- تکرار: می توانند پیامی را که بصورت کلامی گفته شده، تکرار کنند
- تناقض: می توانند با پیامی که گفته شده متناقض باشند
- جایگزین: می توانند جایگزین پیام کلامی باشند. برای مثال چشمان هر شخص می تواند پیام خاصی را بدهد
- مکمل: می توانند پیام کلامی را کامل کنند. رئیسی که دستش را هنگام حرف زدن با کارمندش به پشت او می گذارد، اثر دستورش را افزایش می دهد
- تاکید: می تواند روی پیام گفته شده تاکید کند. برای مثال کوبیدن روی میز نوعی تاکید است
مقاله مذاکره را مشاهده کنید
انواع ارتباط غیر کلامی و زبان بدن
انواع بسیار متفاوتی از زبان بدن وجود دارد:
حالت صورت
صورت انسان قدرت توصیفی زیادی دارد و می تواند بدون گفتن کلمه ای احساسات را نشان دهد.
و برخلاف بعضی اشکال ارتباط غیر کلامی، حالت صورت، جهانی است.
حالت صورت برای شادی، غم؛ خشم، تعجب، ترس و نفرت در همه ی فرهنگ ها یکی است.
حرکت های بدن
دیگران را هنگام نشستن، راه رفتن، ایستادن و یا نحوه ی نگاه داشتن سرشان چطور ارزیابی می کنیم؟
روش حرکت کردنمان اطلاعات خوبی از نحوه ی ارتباطمان می دهد.
این نوع ارتباط غیر کلامی تمام حرکت های آشکار و پنهانی مان را در بر می گیرد.
ژست ها
ژست ها می توانند مربوط به زندگی روزانه مان و یا شرایط خاص باشند.
هنگان حرف زدن به شیوه های مختلف از دستمان استفاده می کنیم.
هر ژست بدون فکر کردن استفاده شده و حالت درونیمان را نشان می دهد.
اگرچه معنی این ژست ها در فرهنگ های مختلف با هم فرق دارند، اما باید مراقب باشیم تا آنها را سو تعبیر نکنیم.
تماس چشمی
از آنجاییکه حس بینایی برای بسیاری از افراد تعیین کننده است، تماس چشمی اهمیت خاصی در ارتباط غیر کلامی دارد.
روش نگاه کردن به هر شخص می تواند شیوه های ارتباطی زیادی بسازد مثل علاقه، تاثیرگذاری، خصومت و یا جاذبه.
تماس چشمی در ایجاد ارتباط و وادار کردن شخص مقابل برای پاسخگویی هم مهم است.
مقاله پوکر فیس را مشاهده کنید
لمس
ما روابط زیادی را از طریق لمس کردن ایجاد می کنیم.
به پیام هایی که از موارد زیر گرفته می شوند،
توجه کنیم: شل دست دادن، دست را روی شانه گذاشتن، گرم در آغوش گرفتن، دست را پشت کسی گذاشتن و یا دست به دست دادن.
فضا
آیا تاکنون در طول یک مکالمه احساس ناراحتی کرده ایم، فقط به این علت که شخص مقابل خیلی نزدیک به ما ایستاده؟
ما همگی نیاز به درنظر گرفتن فاصله فیزیکی داریم.
البته بسته به فرهنگ، شرایط و نزدیکی رابطه، این نیاز متفاوت است.
می توانیم از فاصله ی فیزیکی در بسیاری از روابط غیر کلامی استفاده کنیم تا همدردی، پرخاشگری و یا اهمیت را نشان دهیم.
صدا
مهم نیست چه می گوییم. مهم است که چگونه می گوییم.
هنگام حرف زدن، دیگران علاوه بر گوش دادن به حرف هایمان، صدایمان را هم می خوانند.
میزان بلندی صدا، تون و تاثیرگذاریش با هم فرق دارد، مثل اینکه ریتم حرف زدنمان آه باشد یا اوه آه.
به تون صدای دیگران توجه کنیم تا خشم، تاثیر گذاری و یا توجه را در آن پیدا کنیم.
ارتباط غیر کلامی را نمی توان جعل کرد
ممکن است بدانیم که نحوه ی تکان دادن انگشت ها و دستان مان چطور می توانند اعتماد و اهمیت را در ما نشان دهند.
اما حقیقت این است که تا زمانیکه به این احساسات دچار نباشیم، نمی توانیم دقیقاً این اداها ر ا داشته باشیم.
به همین علت نمی توانیم تمام علائمی را که می فرستیم، کنترل کنیم.
سخت تر این است که سعی کنیم علائم را بصورت غیر طبیعی بفرستیم.
ارتباط غیر کلامی چگونه غلط پیش می رود؟
نحوه ی ارتباطاز طریق زبان بدن و علائم غیر کلامی روی دیدگاه و نحوه ی توجهمان تاثیر می گذارد.
متاسفانه بسیاری از افراد علائم گیج کننده و منفی می فرستند، بی آنکه این را بدانند.
در این موارد، ارتباط و اعتماد هر دو به خطر می افتند.
ارتباط غیر کلامی در روابط
تد، آرلن و جک هر سه با روابط غیر کلامی هم حرف می زنند و نتیجه ی بدی از روابطشان می گیرند:
جک
جک عقیده دارد که توی کار با همکلاسی هایش فوق العاده است، اما اگر از هریک از آنها بپرسید، می گویند که جک تند خو و ترسناک است.
اصلاً با نگاه کردن به او حس می کنید می خواهد شما را با چشمانش قورت دهد.
و اگر با او دست دهید، بعد می لرزد و عطسه می کند. جک دوست دارد که دوستان زیادی داشته باشد، اما ارتباط غیر کلامی اش باعث می شود که دیگران از او فاصله بگیرند و توانایی پیشرفت کارش محدود می شود.
آرلن
جذاب است و مشکلی در برقراری ارتباط ندارد، اما رابطه ی دوستی را نمی تواند بیشتر از چند ماه حفظ کند.
جالب و جذاب است، اما آنقدر می خندد و لبخند می زند که تنش ایجاد می کند.
شانه ها و ابروهایش مدام بالا می روند و صدایش می لرزد و بدنش را سفت می گیرد.
کنار آرلن بودن حس ناراحتی و اضطراب بوجود می آورد. آرلن در نگاه دیگران یادآور ناراحتی است.
تد
اگر چه مطمئن است که در ارتباط با شارون عالیست، اما شارون اینطور فکر نمی کند.
تد خوش چهره است، اما خیلی بیشتر از شارون مراقب افکار و رفتارش است.
وقتی شارون چیزی به او می گوید، قبل از تمام شدن حرفش، تد همیشه با چشمان وحشی آماده ی جواب دادن است.
این رفتار به شارون حس نادیده شدن می دهد و به زودی با مرد دیگری قرار دوستی خواهد گذاشت. تد کارش را هم به همین دلیل از دست داد.
عدم توانایی او در صبورانه گوش دادن به دیگران باعث بروز مشکلات زیادی برایش می شود.
این افراد هوشمند و جذاب در ارتباط با دیگران مشکل داشتند. نکته ی غم انگیز این است که آنها از پیام های غیر کلامی در خلال ارتباط هایشان آگاه نبودند.
اگر بخواهیم ارتباط موثری داشته باشیم، و دچار سوتفاهم نشویم و از روابط مورد اعتماد حرفه ای و اجتماعی لذت ببریم، مهم است که بدانیم چگونه از علائم غیر کلامی استفاده کرده و یا آنها را تفسیر کنیم.
تنظیم مرحله برای ارتباط غیر کلامی موثر
ارتباط های غیر کلامی فرایندهای پشت سرهمی هستند که نیاز به تمرکز کامل روی تجربیات لحظه به لحظه دارند.
اگر می دانیم که در مرحله ی بعد قرار است چه بگوییم، باید سرنخ های غیرکلامی جایگزین را هم بلد باشیم.
مقاله آموزش مذاکره را مشاهده کنید
برای بهبود ارتباط غیر کلامی، مدیریت استرس را یاد بگیریم
استرس توانایی ارتباطمان را کاهش می دهد.
وقتی دچار استرس می شویم، ممکن است پیام دیگران را درست نخوانیم و پیام های گیج کننده ای فرستاده و از الگوی رفتاری نادرستی استفاده نماییم.
و بیاد داشته باشیم: احساسات مسری هستند.
اگر ناراحت باشیم، احتمال اینکه دیگران را ناراحت کنیم هم خیلی زیاد است.
و این شرایط را بدتر می کند.
اگر استرس داریم، بهتر است کمی به خود زمان دهیم.
قبل از مکالمه بهتر است خونسردی خود را بدست آوریم.
و پس از رسیدن به تعادل احساسی بهتر است به شیوه ی مثبت وارد بحث و معامله گردیم.
آگاهی احساسی چگونه ارتباط غیر کلامی را تقویت می کند؟
برای ارسال سرنخ های غیر کلامی دقیق، باید از احساساتمان و نحوه ی تاثیرشان بر خودمان آگاه باشیم.
همچنین باید بتوانیم احساسات دیگران و احساسات درست پشت پرده شان را بشناسیم. این آگاهی احساسی است.
آگاهی احساسی باعث می شود:
- به دقت دیگران را از نظر احساسات و پیام های گفته نشده شان بخوانیم
- در ارتباط با فرستادن علائم غیر کلامی که با حرف هایمان هماهنگ است، اعتماد بوجود آوریم
- به شیوه ای پاسخ دهیم که دیگران حرفمان را درک کنند
- بدانیم که آیا این ارتباط جوابگوی نیازهای عاطفیمان است یا نه و می تواند مشکلات ارتباطی را ترمیم نماید یا نه
نکاتی برای خواندن زبان بدن
وقتی توانایی مدیریت استرس و شناخت احساسات را در خود بالا ببریم، طبیعتاً علائم غیر کلامی دیگران را بهتر می خوانیم.
توجه به عدم هماهنگی ها:
ارتباط غیر کلامی باید آنچه را که گفته می شود، تقویت کند.
آیا شخص چیزی را می گوید و بدنش چیز دیگری را؟
برای مثال درحالیکه سرش را به علامت نه گفتن تکان می دهد، می گوید بله؟
به علائم ارتباط غیر کلامی به عنوان یک گروه نگاه کنیم.
یک ژست یا سرنخ غیر کلامی را به تنهایی نخوانیم. تمام علائم دریافت شده را از تماس چشمی گرفته تا تون صدا درنظر بگیریم.
ببینیم همه ی اینها در مجموع با حرفی که گفته می شود، هماهنگ هستند یا نه.
به قصدمان اعتماد کنیم
به احساساتمان بی توجه نباشیم.
اگر حس می کنیم که کسی صادق نیست، حتما در ارتباط کلامی و غیر کلامی اش تناقض وجود دارد.
ارزیابی علائم غیر کلامی
تماس چشمی: آیا تماس چشمی دارد؟ اگر بله، این تماس درست و خوشایند است؟
حالت صورت: صورتش چه چیز را نشان می دهد؟ آیا خوشایند و حاکی از علاقه است؟
تون صدا: آیا صدایش گرم است و نشانه ی اعتماد به نفس و علاقه است یا بازدارنده؟
ژست: آیا بدنش را راحت گرفته یا سفت؟ شانه هایش می لرزند یا راحتند؟
لمس: آیا تماس فیزیکی وجود دارد؟ آیا مطابق شرایط است؟ آیا شما را ناراحت می کند؟
شدت: آیا شخص سرد و بی علاقه به نظر می رسد، یا گرم و پرهیجان است؟
زمانبندی و مکان: آیا اطلاعات به راحتی به جریان افتاده؟ آیا ارتباط غیر کلامی اش سریع است یا خیلی کند؟
صدا: آیا صداهایی که نشان دهنده ی نگرانی یا حواس پرتی باشد را می شنوید؟
با توجه به سرنخ های غیر کلامی می توانیم ارتباطهایمان را بهبود ببخشیم.
در این مقاله به ارتباط غیر کلامی و زبان بدن پرداختیم.
درباره علی بهرام پور
من علی بهرام پور، نویسنده، مدرس و مربی اصول و فنون مذاکره هستم و قصد دارم در این وبسایت مطالب کاربردی و مورد نیاز را که در سالیان فعالیتم در بلاروس و ترکیه و ایران عزیز بدست آوردم را به اشتراک بگذارم.
نوشته های بیشتر از علی بهرام پورمطالب زیر را حتما مطالعه کنید
1 دیدگاه
به گفتگوی ما بپیوندید و دیدگاه خود را با ما در میان بگذارید.
دیدگاهتان را بنویسید لغو پاسخ
ببخشید، برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید
ممنون بابت مقاله جامع و خوبتان